DỌC ĐƯỜNG VĂN (6)

Siêu “đạo” thơ thời nay!

NguyỄn ThỊ Mai

Vừa rồi tôi nhận được tập thơ của một bạn đọc gửi tặng. Điều đáng nói là người gửi tặng không phải là tác giả tập thơ, cũng không hề quen biết tác giả tập thơ ấy. Lý do anh gửi tặng là vì đã phát hiện ra một bài thơ trong tập thơ đó giống gần nguyên xi một bài thơ của tôi. Đó là tập thơ “Nỗi niềm” của tác giả Vương Chất, do nhà xuất bản Văn học ấn hành năm 2014. Tôi vội vàng tìm bài thơ giống bài thơ của mình ra đọc và kinh ngạc về sự liều lĩnh của tác giả vô cùng. Sau đây xin đặt hai bài thơ bên cạnh nhau để bạn đọc tiện so sánh:

Thăm nhà Nguyễn Bính

Nhà ông, ngỡ đến đây rồi

Căn nhà có dậu mồng tơi xanh rờn

Có con bướm trắng cô đơn

Bay từ hàng xóm sang vườn hoa chanh

Nhưng về…nào thấy dâu xanh

Ba gian nhà trống vắng tanh bóng người

Tơ vàng hàng xóm không phơi

Mong manh cánh bướm một thời,

giờ đâu?

Vườn nhà đã đốn hàng dâu

Vuông hai thước đất thẳm sâu nỗi niềm

Hương trầm ngàn ngạt cõi thiêng

Gieo câu lục bát xô nghiêng phận đời

Tầm tầm trời cũng mưa rơi

Run run con khấn gọi người thiên thu

Một mai khuất nẻo sa mù

Xin thương ngọn bút phù du dãi dầu.

Tưởng về than thở được lâu

Ai hay chỉ dập miếng trầu, em đi.

Nguyễn Thị Mai

(VNQĐ,  2 – 2003)

Thăm nhà

Nhà ta đã đến đây rồi

Ba gian ngói sẫm, sân phơi nắng vàng

Có con bướm trắng lạc đàn

Bay từ hàng xóm sang vườn hoa chanh,

Ta về thăm lại vườn xanh

Trong nhà lạnh lẽo, vắng tanh

bóng người

Sân dài chẳng có ai phơi

Đung đưa cánh võng một thời giờ đâu?

Vườn nhà đã vắng hàng dâu

Cảnh quê đã khác, thẳm sâu nỗi niềm

Nhà thờ tĩnh mịch cõi thiên

Gieo câu lục bát xô nghiêng mây trời.

Tầm tâm lác đác mưa rơi

Run run tôi khấn gọi người thiên thu

Một mai khất nẻo xa mù

Xin thương ngọn gió phù du dãi dầu.

Tưởng về quê mẹ được lâu

Nhưng đành phải hẹn dịp sau lại về.

Tháng 7 năm 2003

Vương Chất

(Rút trong tập thơ Nỗi Niềm, Nxb Văn học 2014)

Rỗi rãi tôi đọc kỹ tập thơ “Nỗi niềm ” hơn một trăm bài  và nhận ra một điều hiếm thấy ở bất kỳ một tập thơ nào: Đó là bên cạnh những bài thơ dở đến mức hình như tác giả không hề biết làm thơ (như không biết gieo vần lục bát) lại có những bài thật hay, hay đến mức bạn đọc phải nghi ngờ. Từ nghi ngờ đó tôi lần tìm và phát hiện ra: ngay trong quyển VNQĐ số 2 năm 2003, ông Vương Chất không chỉ “hô biến” bài thơ “Thăm nhà Nguyễn Bính” của tôi thành bài “Thăm nhà” của ông, mà còn lái bài “Nét quê” của Hải Từ thành bài “Tiếng quê” của ông. Lại xin đặt hai bài bên nhau sau đây:

Nét quê

Kính dâng vong linh Cha mẹ

Khúc I

Tháng Năm lần lữa tháng MườI

Mùa đi bạc tóc quê người gió sương

Giao thừa nhang khói nhớ thương

Rưng rưng tìm hướng quê hương khấn về.

Khúc II

Mười năm gần phố, xa làng

Buồn vui lòng vẫn mơ màng trúc tre

Mừng nghe chim hót trước hè

Mở tung cửa đón tiếng quê vào nhà!

Khúc III

Ai mua hoa bưởi không nào

Thoảng lời rao phố đã ngào ngạt xuân

Giữa huyên náo bỗng bần thần

Thương quê ở phía trắng ngần hoa rơi!

Hải Từ

(VNQĐ, 2- 2003)

Tiếng quê

I

Tháng Năm lần lữa tháng Mười

Mùa đi bạc tóc quê người gió sương

Giao thừa nhang khói nhớ thương

Rưng rưng nhằm hướng quê hương khấn về.

II

Bao năm ở phố xa làng

Buồn vui lòng vẫn mơ màng trúc tre

Mừng nghe gà gáy canh khuya

Mở tung cửa đón tiếng quê vào nhà.

III

“Ai mua bưởi cúng không nào”

Thoảng lời rao phố đã ngao ngạt xuân

Giữa huyên náo bỗng bần thần

Thương quê – đỗ ván trắng ngần hoa rơi. 

Hà Nội, tết xa quê 2001

Vương Chất

(Rút trong tập thơ Nỗi niềm, Nxb Văn học, 2014)

Điều khôi hài hơn nữa  là chính bài thơ Tiếng quê này, Vương Chất đã đặt vị trí đầu tiên trong tập thơ Nỗi niềm.

 Chưa dừng lại ở đây, tôi còn phát hiện ra bài thơ “Em gái tôi” của Vương Chất, chính là bài “Dì tôi” của Nguyễn Hữu Hà. Mời Bạn đọc phán xét tiếp

Dì tôi

Quê mùa mộc mạc thế thôi

Dì về đám cưới con tôi lấy chồng

Không đi thì chẳng đành lòng

Đi mà vẫn ngại nâu sồng khó coi

Xiêu xiêu tải gạo bên người

Vẫn là dáng của mẹ tôi ngày nào

Thảm êm bước thấp bước cao

Bàn chân mới khỏa nước ao lên bờ

Vuông khăn tần tảo từ xưa

Hết bà đến mẹ bây giờ dì mang

Bàn thờ run rẩy khói nhang

Hình như tiếng mẹ sẽ sàng gọi tôi

Xin đừng buồn thế dì ơi

Ngày vui sao nước mắt rơi nghẹn lòng.

Hà Nội, 18-19-1999

Nguyễn Hữu Hà

(Tạp chí VNQĐ, 1-2002)

Em gái tôi

Quê nhà mộc mạc thế thôi

Em ra đám cưới con tôi lần đầu

Dặn con, mẹ chẳng ở lâu

Không đi trong dạ nao nao tấc lòng

Tay cầm nón mắt đăm đăm

Đi mà vẫn ngại nâu sồng khó coi.

Vẫn mang túi xách bên người

Vẫn đây dáng của mẹ tôi ngày nào

Thảm êm chân thấp chân cao

Bước đi như thể dưới ao lên bờ.

Khăn vuông vẫn mảnh khăn xưa

Ngày nào mẹ đội bây giờ em mang

Bàn thờ run rẩy khói nhang

Hình như tiếng mẹ sẽ sàng gọi tôi.

Xin đường buồn thế em ơi

Ngày vui sao nước mắt rơi nghẹn lòng.

Hà Nội, 1995

Tháng 12 Giáp Tuất

Vương Chất

Đến đây thì bạn đọc miễn bình luận, vì mỗi chúng ta đều đã thấy được sự ăn cắp  trắng trợn của người mang danh là tác giả tập thơ “Nỗi niềm”. Nếu có thời gian xem xét kỹ, có khi ngoài ba bài thơ trên, tôi còn có thể phát hiện ra vài “tác phẩm ăn cắp” nữa của tác giả tập thơ này.

Làm thơ hay là điều rất quý, nhưng không biết làm thơ cũng không hề coi là xấu vì ở đời, ngoài thơ ra còn có trăm nghề khác. Chép thơ người khác, sửa đổi đi đôi chữ để làm thơ mình đã là điều không thể chấp nhận được, huống chi lại xuất bản thành sách với lời khẳng định được in ngay đầu sách: “ Tập thơ Nỗi niềm thuộc bản quyền tác giả Vương Chất và gia đình tác giả”! 

Tác giả đã vậy, còn Nhà xuất bản Văn học thì chịu trách nhiệm như thế nào đối với những tác giả đã bị ăn cắp thơ và đối với đông đảo bạn đọc về sự lừa dối trắng trợn này?